fig1.jpg
poppkad_2.jpg

1. EIGEN HEERD IS GOUD WEERD

images/fig4.jpg

- gegevens in oranje zijn aanklikbaar -

Spreuken die het belang van vastgoed onderstrepen, zijn in vele talen gekend. Elke mens heeft nood aan een dak boven het hoofd en aan ruimte voor het ontplooien van activiteiten. Maar de vraag overschrijdt het aanbod ruimschoots. Lang niet iedereen kan een stuk land, woning of gebouw bemachtigen. De verdeling van het vastgoed over de bevolking bepaalt -en weerspiegelt - de sociale ordening van een maatschappij in aanzienlijke mate. Onroerende objecten vervullen daarnaast een belangrijke functie in de economie door de schaarste, duurzaamheid en hoge waarde van deze goederen. Op de immobiliënmarkt worden aanzienlijke kapitalen verhandeld die de algemene conjunctuur rechtstreeks beïnvloeden.

Deze vaststelling is niet alleen vandaag van toepassing. Vastgoed speelde ook een sleutelrol in de pre-industriële maatschappij, zowel in economisch, sociaal, politiek als cultureel opzicht. Tot ver in de 19de eeuw beheerste landbouw de samenleving. Grond leverde een onmisbaar inkomen aan een grote massa van boeren. Het was de tijd van het grootgrondbezit, waarbij stedelijk kapitaal bij uitstek in onroerend goed werd belegd. De macht en status van de maatschappelijke elite steunde in aanzienlijke mate op het bezit van land. De dominantie van grondeigendom was zelfs voelbaar in de politieke vertegenwoordiging, die in België tot 1894 op basis van het cijnskiesrecht was georganiseerd.

Ingevolge de industrialisering in de loop van de 19de eeuw kwamen oude structuren onder druk te staan en wijzigden de eigendomsverhoudingen. De overgang van een traditionele naar moderne samenleving was geen rechtlijnig proces wat de verdeling van het onroerend goed betrof. In het algemeen daalden de investeringen in gronden in de loop van de eeuw ten voordele van andere beleggingsvormen, maar dit proces lijkt niet overal te hebben plaatsgegrepen. In sommige gebieden nam de macht van het grootgrondbezit toe, mede door het verschijnen van nieuwe groepen rijken die in grond investeerden. Voor vele anderen leidde de modernisering tot verarming en proletarisering.


1. Eigen heerd is goud weerd
2. Vastgoed en wetenschappelijk onderzoek
3. Het kadaster als historische bron

Disclaimer